Giải đáp thắc mắc Chitin là gì và những ứng dụng thực tiễn

Có lẽ nhiều người vẫn cho rằng canxi chính là lý do khiến vỏ giáp xác cứng rắn nhưng sự thật lại không phải vậy. Chất khiến lớp vỏ này cứng chính là chitin - một dạng polymer polysaccharide tự nhiên. Chitin là chất ban đầu có ở vỏ giáp xác và khi được ly trích để sử dụng thường được biến đổi thành chitosan. Để hiểu rõ hơn chitin là gì và những ứng dụng của chitin trong cuộc sống, hãy theo dõi nội dung bài viết dưới đây.

Chitin là gì?

- Chitin hay kitin là một polysaccharide mạch thẳng, là một polymer của nhiều đơn vị N-acetyl-glucosamine (một dẫn xuất của glucose) được nối với nhau nhờ cầu β-1,4glucoside. 

- Chitin là một thành phần đặc trưng của các thành tế bào nấm, khung xương động vật chân đốt (động vật giáp xác, côn trùng), răng, mỏ, vỏ bên trong của động vật thân mềm, kể cả bạch tuộc, mực và trên vảy, các mô của cá, lissamphibia.

Chitin có trong thành tế bào nấm, khung xương động vật chân đốt

- Chức năng của chitin có thể so sánh với protein keratin.

Tính chất đặc trưng của chitin

- Chitin tồn tại ở dạng rắn bột hoặc vảy, màu trắng ngà hoặc vàng nhạt và không mùi vị.

- Chitin không tan trong nước, kiềm, axit loãng hoặc các dung môi hữu cơ nhưng có thể tan được trong dung dịch axit đặc nóng như HCl, H2SO4, H3PO4 78 – 97%, axit formic khan và hexafluoro isopropanol..

- Khả năng xảy ra phản ứng của chitin hầu như không có.

Cấu trúc phân tử của chitin

- Công thức phân tử của chitin là (C8H13O5N)n.

- Liên kết của chitin là poly[β-(1→ 4)- 2-acetamido-2- deoxy- D- glucopyranose].

Chitin có thể được tìm thấy ở đâu?

- Trong tự nhiên, chitin có trữ lượng lớn, lượng chitin được tạo ra có ước tính khoảng 100 tỉ tấn/năm, chỉ đứng sau cellulose. Chitin được xem là hợp chất không độc, rất hiếm gây dị ứng, có khả năng tự phân huỷ sinh học và tương hợp sinh học. Mặc dù có rất nhiều nhưng quá trình nghiên cứu chitin chỉ thực sự có hệ thống vào giữa thế kỷ 20.

- Chitin hiện diện dưới nhiều hình thức khác nhau:

+ Khá tinh khiết (sâu bướm).

+ Trong các lớp rất mỏng của cánh bướm: Chitin thường được tổ chức thành các ngăn xếp các lớp nano-lớp hoặc gậy nano bằng tinh thể nano chitin tạo ra màu sắc óng ánh khác nhau bởi sự giao thoa màng mỏng với hiệu ứng màu tuyệt vời.

+ Cùng với các protein tạo thành sclerotin, một chất chính trong bộ xương ngoài của côn trùng)…..

Ứng dụng của chitin

- Nung nóng chitin trong dung dịch NaOH đậm đặc, các gốc acetyl bị khử hết và chitin chuyển thành chitosan. Chitosan có nhiều ứng dụng như:

Một số ứng dụng của chitosan

+ Thúc đẩy quá trình đông máu: Chitosan trộn với axit hữu cơ thành muối chitosan, sau đó tác dụng với màng tế bào hồng cầu, tiểu cầu khiến các cục máu đông hình thành nhanh hơn.

+ Có tác dụng giảm đau nhờ khả năng ngăn cản những xung động ở các mút tận cùng của  dây thần kinh cảm giác.

+ Sử dụng để đưa thuốc qua da vào cơ thể nhờ có tính nhày.

+ Dùng ngoài da để phòng nhiễm trùng khỏi vi khuẩn, nấm.

+ Dùng làm chất độn, dẫn thuốc, màng bao phim, viên nang,….

+ Kết hợp với các vật liệu khác để thành những composite.

+ Làm nguyên liệu làm da nhân tạo, kem chống khô da, kem lột mặt,…

+ Là phụ gia thực phẩm để tạo độ cứng, khử axit trái cây,…

+ Xử lý hạt giống, là thuốc trừ sâu sinh học,…

+ Sản xuất mực in, chất dẻo sinh học có khả năng tự phân hủy.

+ Hỗ trợ người ăn kiêng bằng cách hạn chế sự hấp thụ chất béo.

- Chitin cấu tạo nên bộ xương ngoài của một số động vật như tôm, cua, côn trùng…Ngoài ra, thành tế bào nấm cũng được cấu tạo từ chitin.

Chitin cấu tạo nên bộ xương ngoài của một số động vật

- Chitin giúp cho thành tế bào Protein cứng và không thấm nước.

- Là nguyên liệu sản xuất sợi nhân tạo. Các sợi làm từ chitin rất hữu ích như dùng để sản xuất chỉ khâu “tự tan” và các loại băng vết thương. Chỉ khâu chitin có độ bền cao và có khả năng chống chịu được môi trường khắc nghiệt trong mật, nước tiểu và dịch tụy, điều mà các loại chỉ khâu tự tan khác không làm được.

- Có những tuyên bố rằng băng vết thương làm bằng chitin có thể sử dụng trong các ứng dụng xử lý nước thải.

Hiện nay, việc sử dụng hợp chất thiên nhiên này vẫn còn rất ít vì chitin tuy dồi dào nhưng lại ở các nguồn phân tán quá rộng, nhất là hàm lượng chitin chứa trong các nguồn ấy thường nhỏ, không đạt hiệu quả kinh tế. Hơn nữa, chitin có độ hòa tan kém, khó tan trong các dung môi thông thường và các phản ứng hoá học nhằm biến tính nó khá tốn kém và có hiệu suất thấp.

Hy vọng với những thông tin mà LabVIETCHEM chia sẻ ở trên, các bạn đã trả lời được câu hỏi chitin là gì? Và nếu có nhu cầu tìm mua hóa chất, dụng cụ thí nghiệm, các bạn vui lòng truy cập website labivietchem.com.vn hoặc gọi tới số HOTLINE 1900 2639 để được tư vấn và báo giá TỐT nhất.