Acetic acid (glacial) 100% Merck 64-19-7 | 100063

Axit Axetic được biết đến là chất có vị chua đặc trưng của giấm. Vậy chúng ta hãy cùng tìm hiểu tính chất lý hoá của CH3COOH và những ứng dụng của nó đối với đời sống thông qua bài viết dưới đây nhé.

1. Acid acetic là gì?

- Là một acid hữu cơ, có công thức cấu tạo là CH3COOH hay CH3CO2H, được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như: Etanoic, Hydro axetat (HAc), Ethylic acid, axit metanecarboxylic,...

Axit Acetic là gì?

- Loại axit này từ lâu đã được ứng dụng trong ngành công nghệ thực phẩm, với vai trò điển hình là tạo vị chua.

- Công thức phân tử: Gồm có 2 nhóm chính là - COOH và - CH3.

2. Tổng hợp những tính chất đặc trưng của axit Axetic

2.1. Tính chất vật lý

- Là chất lỏng không màu, vị chua, dễ bay hơi.

- Khối lượng riêng: 1,049 g/cm3 (l).

- Nhiệt độ nóng chảy: 16,5 độ C..

- Nhiệt độ sôi của axit axetic: 118,2 độ C.

- Độ tan:

+ Tan vô hạn trong nước.

+ Tan nhiều trong xenlulozo và nitroxenlulo. 

Công thức cấu tạo của axit Axetic

2.2. Tính chất hoá học

CH3COOH là axit hữu cơ, nên mang tính chất đặc trưng của axit.

- Đổi màu quỳ tím: Chuyển sang màu đỏ.

- Tác dụng với bazơ/oxit bazo: Sản phẩm là muối và nước.

CH3COOH + KOH → H2O + CH3COOK

2CH3COOH +CaO → H2O + (CH3COO)2Ca

- Tác dụng với kim loại đứng trước H trong dãy hoạt động hoá học của kim loại để giải phóng H2.

2CH3COOH + Na→ H2(k) + 2CH3COONa 

- Phản ứng với muối của axit yếu hơn theo phương trình sau:

2CH3COOH +CaCO3 → H2O + (CH3COO)2Ca + CO2

- Phản ứng este: tác dụng với alcol trong điều kiện nhiệt độ và tác nhân xúc tác là axit H2SO4.

CH3COOH + HO – C2H5 → H2O + CH3COOC2H5 + H2O 

3. Sản xuất acid Acetic bằng cách nào?

Hiện nay, có nhiều phương pháp để điều chế acid acetic có thể kể đến như:

- Cacbonyl hóa metanol: CH3COOH được tạo thành từ phản ứng giữa metanol và cacbon monoxit.

 CH3OH + CO → CH3COOH

- Oxy hóa axetaldehyt: Dưới tác động của oxy trong không khí, Axetaldehyt có thể bị oxy hóa để tạo thành axit axetic. Bên cạnh đó, cần có các tác nhân xúc tác khác như mangan, coban, và crôm, peroxit. 

2CH3CHO + O2 → 2CH3COOH

- Oxy hóa etylen: Từ ethylen ta có thể tổng hợp ra Axetandehyt với sự hỗ trợ của chất xúc tác là kim loại palladi và axit heteropoly như axit tungstosilicic. Đây cũng là một trong những phương pháp phổ biến được áp dụng tại các nhà máy có quy mô nhỏ. 

- Lên men oxy hóa: CH3COOH có thể được tạo ra từ quá trình lên men các loại thực phẩm rượu táo, rượu vang, và các loại ngũ cốc, gạo, mạch nha hoặc khoai tây,...

C2H5OH + O2 → CH3COOH + H2O

- Lên men kỵ khí: Có một số loài sinh vật kỵ khí có thể chuyển đổi đường thành axit axetic một cách trực tiếp mà không cần qua bất kỳ khâu trung gian nào.

C6H12O6 → 3CH3COOH

4. Vai trò của acid acetic trong cuộc sống hằng ngày

- Ngành công nghiệp:

+ Là thành phần để sản xuất ra chất kết dính monome vinyl axetat và sơn. Đây là công dụng phổ biến của CH3COOH, phải có đến khoảng 40% - 45% sản lượng CH3COOH trên thế giới được sử dụng để phục vụ cho mục đích này.

+ Làm dung môi phân tách các chất trong HPLC.

CH3COOH làm dung môi phân tích chạy HPLC

+ Công nghệ thực phẩm: Được dùng để tạo độ chua dùng trong chế biến đồ hộp, rau củ quả, gia vị,...

+ Ứng dụng trong ngành dệt nhuộm, cao su, hoá chất xi mạ.

+ Công nghệ phim ảnh: Là chất quan trọng để sản xuất cellulose acetate.

- Đời sống: Sử dụng để tẩy rửa các chất cặn bẩn, cặn vôi ở vòi nước, ấm đun nước.

- Lĩnh vực y tế:

+ Do có tính kháng khuẩn nên axit axetic được pha loãng thành nồng độ 1% để làm chất khử trùng, giúp ngăn ngừa vi khuẩn và chống nhiễm trùng.

+  Được chế tạo thành các sản phẩm chống tiểu đường.

- Đối với con người:

+ Có tác dụng ngăn cản quá trình thủy phân đường đôi thành đường đơn. Từ đó, giúp giảm chứng tăng đường huyết sau khi ăn.

+ Giấm giúp ngăn cản sự tích lũy mỡ trong cơ thể và gan nên giúp giảm lượng mỡ dưới da, mỡ nội tạng. Chính vì thế mà nó được sử dụng để làm giảm cân nặng. 

+ Axit axetic tác dụng với kim loại để tạo ra muối trung hoà nên nó có thể làm tan sỏi, cặn canxi trong thận. 

5. Axit acetic có độc không?

- Mặc dù được ứng dụng nhiều trong ngành công nghệ thực phẩm nhưng khi hít phải một lượng lớn axit axetic có thể gây kích ứng niêm mạc đường hô hấp. Gây ra những tổn thương nghiêm trọng đến mũi, hầu họng, thậm chí có thể gây khó thở.

- Khi nuốt phải có thể gây ăn mòn đường thực quản và đường tiêu hoá, xuất hiện các triệu chứng nôn mửa, tiêu chảy,...

- Tiếp xúc vào da gây sưng đau, đỏ tấy, xuất hiện các nốt mụn rộp, nặng hơn là bỏng hóa chất.

- Do axit axetic vẫn có độc tính nhất định nên cần phải thận trọng khi sử dụng.

Hiện nay, LabVIETCHEM đang phân phối acid acetic dùng trong phòng thí nghiệm, nếu quý khách hàng có nhu cầu, liên hệ ngay tới số 0826 020 020 để được tư vấn. Đội ngũ chuyên viên của chúng tôi, sẵn sàng hỗ trợ quý khách hàng 24/7.

Hy vọng bài viết trên cung cấp được những thông tin hữu ích cho bạn độc về acid acetic, nếu có bất kỳ thắc mắc gì, bạn có thể bình luận ngay phía dưới bài để chúng tôi liên hệ giải đáp.