Axeton là gì? Những ứng dụng không nên bỏ qua của axeton

Axeton là gì? Đây là thành phần có trong nhiều sản phẩm tiêu dùng khác nhau và cũng là một loại hóa chất quen thuộc với chị em trong làm đẹp tiêu biểu với dung dịch nước tẩy sơn móng tay. Vậy bạn đã biết những gì về hợp chất này? Cùng LabVIETCHEM theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu chi tiết về tính chất, ứng dụng cụ thể của axeton nhé.

1.Tổng quan về axeton là gì?

1.1. Axeton là gì?

Axeton hay acetone là một xeton nhỏ nhất với công thức hóa học (CH3)2CO và có tên hóa học là Dimethyl Formaldehyde. Xeton ở đây có nghĩa là nó gồm có một nhóm xeton trong đó một nguyên tử cacbon sẽ có một liên kết đôi với nguyên tử oxi cùng 2 liên kết đơn với 2 nguyên tử cacbon khác.

Axeton là gì?

1. 2. Công thức axeton

Axeton có công thức cấu tạo là CH3-CO-CH3 với nhóm –CO- liên kết trực tiếp cùng 2 nguyên tử cacbon, Do đó, hợp chất này mang các tính chất đặc trưng của nhóm chức này.

Công thức hóa học của axeton là CH3)2CO 

1.3. Sự hình thành axeton

Tổng hợp sinh học: hợp chất được sản xuất trong cơ thể thông qua phản ứng khử cacbon của thể xeton, tuy nhiên lượng acetone được tạo thành không lớn. Trong chế độ ăn uống bao gồm ăn chay hay ăn nhiều béo, ít đường bột, có thể sinh ra ketosis và acetone được hình thành trong các mô của cơ thể.

Quá trình trao đổi chất: Dimethyl Formaldehyde được tạo nên từ quá trình oxy hóa isopropanol và có thể được chuyển hóa thành D-lactate cùng pyruvat và sau cùng là glucose.

2. Tính chất lý hóa của axeton

2.1. Tính chất vật lý

2.2. Tính chất hóa học

• Tác dụng với H2 để tạo ra rượu bậc 2

CH3COCH3 + H2 → CH3CHOHCH3 (nhiệt độ, Ni)

• Phản ứng với bisunfit cho ra kết tủa

(CH3)2CO + NaHSO3 → C3H7NaO4S

• Không bị oxy hóa trước dung dịch AgNO3 hay NH3 hoặc Cu(OH)2 nhưng sẽ bị cắt mạch cacbon ở cạnh nhóm cacbonyl khi tiếp xúc với các chất có tính oxi hóa mạnh như K2Cr2O7, KMnO4 ở trong môi trường axit để tạo nên axit hữu cơ:

10(CH3)2CO + 8KMnO4 + 12H2SO4 → 4K2SO4 + 12H2O + 8MnSO4 + 15CH3COOH

• Phản ứng với amin

(CH3)2CO + CH3NH2 → CH3CNCH3CH3 + H2O

3. Điều chế axeton như thế nào?

3.1. Phương pháp sản xuất cũ

• Chưng cất axetat:

Ca(CH3COO)2 → CaO + (CH3)2CO + CO2

• Ngài ra, người còn thu được axeton từ việc lên men axeton – ethanol với vi khuẩn Clostridium axetobutylicum

3.2. Phương pháp sản xuất hiện nay

• Được sản xuất gián tiếp hoặc trực tiếp từ propen. Phần lớn acetone được tạo ra từ phương pháp cumen: alkyl hóa benzen cùng với propen để sinh ra cumen và sau khi oxi hóa thì sinh ra (CH3)2CO và phenol.
• Bên cạnh đó, hóa chất này còn được sản xuất trực tiếp bằng việc oxy hoặc hydro hóa propen, tạo ra 2-propanol và sau khi oxi hóa isopropanol sẽ thu được axeton.
• Ngoài ra, hợp chất cũng có thể là sản phẩm phụ của công nghiệp chưng cất.

4. Axeton được sử dụng để làm gì?

- Làm dung môi

• Được sử dụng trong làm dung môi pha loãng nhựa polyester, dùng cho các chất tẩy rửa và dụng cụ làm sạch, pha keo epoxy 2 thành phần trước khi nó đóng rắn và cũng được dùng như một thành phần dễ bay hơi ở một số loại sơn, vecni
• Làm dung môi cho ngành công nghiệp dược phẩm, thành phần có trong một số loại thuốc và dùng để sản xuất rượu biến tính.
• Làm dung môi vận chuyển và lưu trữ hóa chất axetilen

Axeton là gì? Acetone được dùng làm dung môi cho một số loại sơn

- Làm chất trung gian: dùng trong tổng hợp metyl metacrylat và bisphenol A

- Trong phòng thí nghiệm

• Sử dụng như một dung môi cực aprotic cho nhiều phản ứng hữu cơ
• Làm chất tẩy rửa cho dụng cụ thủy tinh phòng thí nghiệm khi pha loãng
• Dùng để duy trì nhiệt độ thấp khi tiến hành các thí nghiệm hóa học do khả năng không đóng băng khi bị làm lạnh bởi đá khô đến -78 độ C

- Trong kỹ thuật và làm đẹp

• Thành phần dược phẩm, phụ gia thực phẩm và có trong đóng gói, bảo quản thực phẩm
• Dùng trong điều trị mụn trứng cá và lột da khô, da chết
• Làm nước tẩy rửa sơn móng, tẩy keo dán tóc giả, ria mép

Axeton dùng làm dung dịch tẩy sơn móng tay

- Ứng dụng khác: sử dụng vào các việc in ấn nghệ thuật, làm sạch đồ gốm sứ

5. Axeton có độc hay không? Tác hại cần biết của axeton

Đây là một chất lỏng không màu có thể được tổng hợp trong phòng thí nghiệm nhưng cũng xuất hiện trong tự nhiên. Nó có thể hòa nhập vào đất, nước nhưng không gây tích tụ trong đất, nước lâu do đã bị chuyển hóa thành các hợp chất khác bởi các vi sinh vật có tại đó. Do đó, hợp chất này vô hại vì bị biến đổi rất nhanh, tuy nhiên nếu kết hợp với một số chất khác như chloroform, hydrogen peroxide,… thì axeton lại trở nên có hại.

Khi không sử dụng đúng cách và đúng liều lượng axeton thì có thể dẫn đến một số tác hại như:

• Gây tình trạng khó thở, chậm nhịp tim, giảm huyết áp
• Khi tiếp xúc với mắt: gây ngứa thậm chí làm tổn thương giác mạc, gây hiện tượng đục thủy tinh thể
• Ảnh hưởng tới niêm mạc cuống họng, niêm mạc mũi
• Gây nôn mửa và khi tiếp xúc với lượng nhiều còn có thể nôn ra máu

6. Nguyên nhân, biểu hiện khi bị ngộ độc axeton

- Ngộ độc acetone là hiện tượng xảy ra khi lượng axeton tích tụ trong cơ thể vượt mức cho phép do một số nguyên nhân như:

• Tiếp xúc quá nhiều với sơn trong một không gian bị hạn chế, không thông thoáng
• Không may uống phải dung dịch tẩy rửa có chứa hóa chất acetone
• Lạm dụng quá nhiều nước tẩy sơn móng tay

 - Triệu chứng khi ngộ độc axeton

• Bị đau đầu, thiếu tập trung, nói lắp và cảm nhận như có vị ngọt trong miệng
• Ức chế, gây mê hệ thần kinh trung ương
• Gây suy gan, thận, tuyến tụy trong một số trường hợp tiếp xúc với axeton ở nồng độ cao

Khi ngộ độc axeton có thể xuất hiện triệu chứng đau đầu, khó tập trung

7. Những lưu ý trong sử dụng và bảo quản axeton

• Tiếp xúc với sản phẩm có chứa (CH3)2CO ở môi trường tháng khí
• Trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ khi tiếp xúc trực tiếp với dung môi acetone
• Đặt ở nơi an toàn, tránh xa tầm với của trẻ nhỏ
• Bảo quản nơi thoáng mát, tránh gần lửa, nơi có nhiệt độ cao hay gần vật dụng, thiết bị dễ cháy
• Tìm hiểu, có biện pháp sơ cứu kịp thời khi hóa chất tiếp xúc đến các bộ phận trên cơ thể, tránh bị ngộ độc:
• Nếu tiếp xúc với mắt: tháo kính áp tròng (nếu có) rồi rửa kỹ với nước sạch và đến cơ sở y tế kiểm tra lại
• Dính vào da: rửa sạch với nước và xà phòng, bôi thêm kem sát khuẩn để phòng ngừa
• Không may nuốt phải: gọi ngay cấp cứu, nới lỏng quần áo, cà vạt,… không để nạn nhân nôn mửa hay hô hấp nhân tạo cho nạn nhân.

8. Axeton có gì khác với ethanol?

9. Mua axeton ở đâu giá tốt chất lượng, uy tín?

Nếu bạn đang cần mua dung môi axeton chất lượng, giá tốt thì không nên bỏ công ty LabVIETCHEM. Cùng với nhiều năm kinh nghiệm trong cung ứng các loại hóa chất, thiết bị thí nghiệm, LabVIETCHEM sẽ là địa chỉ tin cậy cho khách hàng tìm mua các sản phẩm hóa chất. Khi mua hàng tại công ty chúng tôi, quý khách có thể yên tâm về chất lượng sản phẩm đảm bảo, rõ ràng về nguồn gốc xuất xứ, giá thành cạnh tranh cao trên thị trường. Bên cạnh đó là dịch vụ toàn diện mang đến những trải nghiệm mua sắm thuận tiện cho quý khách hàng.

Mọi thông tin chi tiết về sản phẩm axeton tại LabVIETCHEM hay những câu hỏi thắc mắc liên quan đến axeton là gì, quý khách vui lòng liên hệ đến đường dây nóng 0826 020 020 hoặc nhắn tin trên website labvietchem.com.vn để chúng tôi có thể giải đáp nhanh chóng, cụ thể.