Natri thiosulfate (Na2S2O3) có tác dụng gì? Tính chất nổi bật và phương pháp điều chế

Natri thiosulfate hay với tên gọi khác là Sodium thiosulfate là chất có nhiều ứng dụng trong lĩnh vực y tế và công nghệ xử lý ảnh. Bài viết này sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn Natri thiosulfate (Na2S2O3) là gì? Nó có tác dụng gì và phương pháp điều chế ra sao?

1.  Lý thuyết tổng quan về Natri thiosulfate

- Natri thiosulfate là tinh thể màu trắng có công thức hóa học là Na2S2O3,  tồn tại ở dạng đơn chất hoặc ngậm nước Na2S2O3.5H2O.

- Các tên gọi khác nhau của Natri thiosulfate: Sodium thiosulfate, Natri Thiosunfat, Natri hyposunfit.

- Nó được sử dụng nhiều trong ngành xử lý nước thải và lĩnh vực y tế.

2. Các tính chất nổi bật của Natri thiosulfate

2.1. Tính chất vật lý

- Tồn tại dưới dạng các hạt tinh thể màu trắng với khối lượng phân tử là 158,11 g/mol.

- Trọng lượng riêng: 1,667 g/cm3.

- Nhiệt độ nóng chảy: 48, 3 °C đối với dạng ngậm 5 nước.

- Nhiệt độ sôi: 100 °C ở dạng ngậm 5 nước.

- Độ hòa tan: 76,4g/100g trong nước tại 20 °C.

Tính chất đặc trưng của Natri thiosulfate

2.2. Tính chất hóa học

Thể hiện tính chất của muối trung tính. Trong nước phân ly thành ion Na+ và thiosulfate.

- Phản ứng phân hủy: Na2S2O3 nung nóng để tạo thành  natri sulfat và natri polysulfide:

4Na2S2O3 → 3Na2SO4 + Na2S5

- Phản ứng với axit loãng: Sản phẩm tạo thành là lưu huỳnh kết tủa vàng, khí sulfur dioxide. Phản ứng này còn có tên gọi khác là “phản ứng đồng hồ”:

Na2S2O3 + 2HCl → 2NaCl + S + SO2 + H2O

- Tác dụng với dung dịch nước iot: 

I2 + 2Na2S2O3 ⟶ 2NaI + Na2S4O6.

3. Các phương pháp điều chế Natri thiosulfate 

- Để điều chế Na2S2O3, người ta thực hiện bằng cách đun nóng lưu huỳnh với natri hydroxit dạng lỏng: 

6NaOH + 4S → Na2S2O3 + 2Na2S + 3H2O.

- Trong công nghiệp, nó là sản phẩm thải của quá trình sản xuất natri sunfua hay thuốc nhuộm lưu huỳnh.

- Trong phòng thí nghiệm: Na2S2O3 được tạo thành từ phản ứng của natri sunfit với lưu huỳnh khi đun nóng: 

Na2SO3 + S ⟶ Na2S2O3.

4. Natri thiosulfate có tác dụng gì? 

4.1. Trong phòng thí nghiệm

- Được làm dung dịch trong các phép chuẩn độ, để định lượng hoặc định tính một số chất, dùng trong phép chuẩn độ iot: Giúp khử iod thành ion iodua, còn nó bị oxy hóa thành ion tetrathionate:

2 S2O32−(aq) + I2(aq) → S4O62−(aq) + 2 I−(aq)

Na2S2O3 làm dung dịch chuẩn độ

- Sử dụng trong phép đo oxy trong nước qua một chuỗi phản ứng dài. Nó giúp xác định nồng độ thể tích của một dung dịch nào, chẳng hạn như đánh giá hàm lượng clo của các loại nước và bột tẩy.

- Bên cạnh đó, nó còn giúp loại trừ và ngăn ngừa những tác dụng ngoại ý khi làm việc với brom.

4.2. Công nghệ phim ảnh

- Nguyên tử S có số oxy hóa là +4 kết hợp được với các kim loại mềm với ái lực cao. Vì vậy, nó sẽ tác dụng với muối bạc halogenua như AgBr, thành phần tiêu biểu của chất nhũ ảnh theo phương trình sau:

2 S2O32− + AgBr → [Ag(S2O3)2]3− + Br−

- Do đó, mà nó được sử dụng để xử lý phim ảnh, giấy ảnh còn có tên gọi khác là thuốc hypo. 

4.3. Xử lý nước

- Nó công dụng loại trừ các hóa chất gây hại với nguồn nước nên được dùng để làm sạch các nước ao nuôi, bể bơi. Một số hóa chất Na2S2O3 loại trừ bao gồm: Clo, chlorine, thuốc trừ sâu, kháng sinh,…

- Trong xử lý nước sinh hoạt, nó làm kết tủa, lắng đọng các chất lơ lửng, xác các chất hữu cơ,...

- Đặc biệt, nó còn giúp tẩy rửa mùi nước javen.

4.4. Hóa học phân tích

Dùng để phân tích các chất, giúp xác định mẫu thử có ion Al3+. Dấu hiệu nhận biết là tạo ra kết tủa màu trắng, phản ứng diễn ra như sau:

2 Al (3+)  + 3S2O3 (2−) + 3 H2O → 3 SO2 + 3 S + 2 Al(OH)3.

4.5. Tinh chế vàng

Là 1 thành phần của chất ngâm chiết, là chất thay thế cho  xyanua trong tách lọc vàng bằng cách tạo một phức hợp bền với vàng,  [Au(S2O3)2]3−. Khi dùng hóa chất này sẽ không gây độc và các quặng chịu nhiệt trong quá trình xyanua có thể tách được bằng thiosunfat. Tuy nhiên, khi sử dụng Natri thiosulfate cũng gặp một vài khó khăn như: Mức tiêu hóa của  thiosunfat, không hấp thụ được than hoạt tính,...

4.6. Ngành y tế

- Trong lĩnh vực dược phẩm, Natri thiosulfate sử dụng làm chất giải độc xyanua theo cơ chế biến đổi xyanua thành thioxyanat. Chất này sẽ được thải trừ qua đường tiết niệu với tác nhân xúc tác là enzyme rhodanase.

Natri thiosulfate sử dụng làm chất giải độc xyanua

- Xử trí tình trạng phản vệ canxi trong quá trình thẩm tách máu ở bệnh nhân suy thận mãn tính giai đoạn cuối.

- Ngăn cản quá trình alkyl hóa và phá hủy mô thông qua việc bổ sung chất nền cho tác nhân alkyl hóa lan tỏa khắp các mô dưới da. 

- Dùng điều trị ecpet mảng tròn có thể gặp phải khi tắm đứng. Nó giúp tiêu diệt nấm, nhất là chứng đốm nấm lông.

- Ảnh hưởng đến dịch ngoại bào và tỉ lệ lọc của cầu thận.

4.7. Ứng dụng khác

- Có trong các sản phẩm sưởi ấm tay và các loại túi giữ nhiệt khác

- Dùng làm thuốc tẩy hoặc đo pH của các chất tẩy, tẩy màu iod.

- Ngoài ra, nó còn được sử dụng để đánh giá nước trong vi khuẩn, ứng dụng trong ngành thuộc da,...

5. Natri thiosulfate mua ở đâu chất lượng, giá tốt?

Với mong muốn đem đến những giá trị tốt nhất đến với khách hàng, LabVIETCHEM không ngừng phát triển nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo ổn định giá thành. Hiện nay, chúng tôi cũng đang phân phối hóa chất Natri thiosulfate, nếu quý khách hàng đang tìm kiếm Natri thiosulfate hãy liên hệ với LabVIETCHEM để được tư vấn và gửi báo giá.

Hy vọng, bài viết trên có những thông tin quý khách hàng tìm kiếm. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, có thể liên hệ với chúng tôi để được giải đáp hoặc để lại lời bình luận ngay phía dưới bài.