Naphthalene - Băng phiến có ứng dụng gì trong đời sống?

Naphthalen có tên thường gọi là băng phiến mang mùi hương đặc trưng được dùng để diệt gián, bọ, côn trùng. Để hiểu thêm về tính chất cũng như ứng dụng của Naphthalen hãy cũng LabVIETCHEM tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Naphthalen là chất gì?

- Naphtalen là hợp chất thuộc nhóm hydrocarbon, tồn tại dưới dạng tinh thể màu trắng.

Naphthalen là chất gì?

- Nó có nhiều tên gọi khác nhau như: Naphtalin, băng phiến, nhựa long não, nhựa trắng…

- Công thức cấu tạo gồm 2 vòng benzen gắn kết với nhau.

- Công thức hóa học: C10H8.

2. Tính chất lý hóa nổi bật của Naphthalene

2.1. Tính chất vật lý

- Công thức hóa học: C10H8.

- Phân tử khối: 128,17052 g/mol.

- Khối lượng riêng: 1,14g/cm3.

- Điểm nóng chảy: 80,2 độ C tương ứng với 353 K và 176 độ F.

- Nhiệt độ bay hơi: 218 độ C tương ứng với 491 K và 424 độ F.

- Độ tan: 

+ Không tan trong nước.

+ Ít tan trong methanol, ethanol nhưng dễ hòa tan trong dung môi hữu cơ (ether, chloroform, disulfua cacbon).

- Dễ gây cháy, có thể tạo thành hỗn hợp nổ trong không khí.

Tính chất nổi bật của Naphthalen

2.2. Tính chất hóa học

- Phản ứng thế: 

+ Đây là tính chất đặc trưng của Naphtalen, có phản ứng thế nhanh hơn Benzen.

+ Chủ yếu thế vào vị trí alpha, ít khi thế vào vị trí beta.

+ Vị trí các nguyên tử C được đánh số như sau: Tại vị trí 2 nhân đôi gắn với nhau là 9 và 10, bên cạnh các vị trí 1, 4, 5, 8 là alpha, còn các vị trí khác là beta.

Phản ứng đặc trưng của Naphthalen

- Phản ứng cộng: Xảy ra khi có tác nhân xúc tác là Ni, H2 cộng vào 1 nhân thơm của Naphtalen thành Tetralin. Trong điều kiện áp suất cao, nó sẽ cộng nốt vào nhân còn lại tạo DeCalin.

- Phản ứng oxi hóa:

+ Không bị oxi hóa bởi dung dịch KMnO4.

+ Khi có xúc tác V2O5 ở nhiệt độ cao, naphtalen bị oxi hóa bởi oxi không khí tạo thành anhiđrit phtalic.

3. Điều chế Naphtalen bằng cách nào?

Naphthalene được sản xuất từ nhựa than đá, được chưng cất ở nhiệt độ 170 - 230 độ C. Sau đó tinh chế Naphtalen bằng cách dùng NaOH để loại bỏ tạp chất phenol ra khỏi hỗn hợp.

Ngoài ra, nó còn thu được từ quá trình cô lập dầu nhiệt phân chất thải, các phân đoạn olefin và các phần phân đoạn có nguồn gốc từ dầu khí.

4. Ứng dụng của Naphthalene trong cuộc sống

- Nó là hóa chất thông dụng để sản xuất băng phiến và sản phẩm sát trùng. Bên cạnh đó,  nó cũng là vật liệu quan trọng để sản xuất các sản phẩm thay thế dùng trong sản xuất thuốc nhuộm, thuốc trừ sâu, dung môi hữu cơ.

- Là nguyên liệu chính cho Carbaryl, dùng như 1 dạng thuốc trừ sâu nói chung.

- Là chất đuổi côn trùng, diệt nấm, dầu nhờn, nguyên vật liệu nổ, chất bảo quản gỗ, vermicides và hydronaphthalenes.

Ứng dụng làm chất xua đuổi côn trùng

5. Naphthalene có ảnh hưởng gì tới sức khỏe?

- Trước đây, Naphthalene hay băng phiến được sử dụng rất phổ biến để đặt trong phòng vệ sinh, nhà tắm, trong tủ giày dép. Nó có tính chất thăng hoa sẽ bay hơi tạo mùi để xua đuổi côn trùng, rận rệp. Tuy nhiên, mọi người vẫn chưa biết rằng, loại hóa chất này vẫn còn tiềm ẩn những nguy hại đối với sức khỏe, nhất là đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

- Việc ngộ độc có thể xảy ra khi trẻ nhỏ mặc quần áo vừa mới lấy ra khỏi tủ có chứa băng phiến. Bởi vì hơi của hóa chất này bám rất lâu trên quần áo, nếu hít hoặc tiếp xúc với chúng qua da có thẻ gây ngộ độc.

- Theo các nghiên cứu trên động vật, khi cho chuột tiếp xúc với hơi Naphtalen có trong băng phiến với nồng độ 30ppm liên tục trong 6 giờ/ngày, 5 ngày/tuần trong suốt thời gian 2 năm cho thấy nó tác động đến sự phát triển khối u phổi, mũi, dạ dày.

- Đối với trẻ em tiếp xúc với lượng lớn Naphtalen có thể xuất hiện tình trạng thiếu máu.

=>Xem thêm: Ngộ độc băng phiến (Naphthalene) - Cách xử trí và phòng ngừa

Vì nó có ảnh hưởng tới sức khỏe nếu không biết dùng đúng cách, cần những lưu ý gì khi sử dụng các sản phẩm chứa loại hóa chất này.

- Không tự ý sử dụng loại hóa chất này để bảo quản quần áo của trẻ.

- Nếu thấy trẻ có dấu hiệu nguy cơ ngộ độc Naphthalene, cần nhanh chóng rửa sạch băng phiến dính ở miệng, da, tay trẻ rồi đến ngay cơ sở gần nhất để được xử trí kịp thời.

- Nếu lỡ sử dụng, hãy phơi quần áo có băng phiến ngoài nắng để chất độc bay hơi hết trước khi cho trẻ mặc.

Bài viết trên chúng tôi đã cung cấp những thông tin về tính chất nổi bật, điều chế cũng như ứng dụng, lưu ý khi sử dụng sản phẩm. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về bài viết, bạn có thể để lại lời nhắn để được hỗ trợ.

Bên cạnh đó, Công ty Cổ phần Thiết bị Kỹ thuật LabVIETCHEM là đơn vị phân phối các sản phẩm, hóa chất thiết bị hàng đầu tại Việt Nam. Trong đó, chúng tôi có cung ứng hóa chất Naphthalene để phục vụ để làm thí nghiệm trong các phòng nghiên cứu tại các trường đại học, viện nghiên cứu,... đảm bảo chất lượng tuyệt đối với giá cả phải chăng. Nếu có nhu cầu cần tư vấn về sản phẩm, bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua số hotline 0826 020 020. Đội ngũ nhân viên luôn sẵn sàng 24/7 để hỗ trợ khách hàng.