Tìm hiểu về Axit amino axetic và các dạng bài tập liên quan

Axit amino axetic là amono axit. Vì vậy nó mang đầy đủ tính chất của amino axit. Trong bài viết này, LabVIETCHEM sẽ đề cập đến một số tính chất hóa học quan trọng và các dạng bài tập axit amino axetic hay gặp nhất trong các kỳ thi. Vì thế các bạn hãy chú ý để ghi nhớ sau còn vận dụng nhé.

1. Axit amino axetic sẽ tác dụng với những chất nào?

Công thức hóa học của Axit amino axetic được viết là là NH2-CH2-COOH, thường có tính lưỡng tính.

Cấu tạp phân tử của axit amino axetic

1.1. Tác dụng với axit HCl

NH2-CH2-COOH + HCl --> ClNH3-CH2-COOH

1.2. Tác dụng với bazo

NH2-CH2-COOH + NaOH  --> NH2-CH2-COONa  + H2O

1.3. Phản ứng este hóa axit amino axetic

H2N-CH2-COOH + C2H5OH --> H2N-CH2-COOC2H5 + H2O

(trong điều kiện phản ứng có khí HCl khí)

1.4. Axit amino axetic có phản ứng trùng ngưng

nNH2-CH2-COOH --> (-NH-CH2-CO-)n + nH2O (H+)

Trong đó: Phản ứng trùng ngưng của axit amino caproic hoặc axit amino enantoic có thêm xúc tác để tạo thành polime loại poliamit.

Phương trình phản ứng như sau:

 Phương trình phản ứng trùng ngưng

2. Vậy axit amino axetic không tác dụng với chất nào?

- Axit amino axetic không tác dụng với dụng dịch muối như NaCl

- Một chú ý khác là Axit amino axetic không là đổi màu quỳ tím vì hệ số của –NH2 = hệ số của gốc COOH

Trên đây là một số tính chất hóa học quan trọng của axit amino axetic. Để làm bài tập thật tốt hãy nắm rõ các kiến thức trên nhé.

3. Bài tập về axit amino axetic

3.1. Dạng bài tập 1: Phản ứng với axit

1. Cho 15 gam axit amino axetic tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch HCl 1M rồi thu được dung dịch X. Để phản ứng hoàn toàn với các chất tran trong X cần 160 gam dung dịch NaOH 10%. Sau khi cô cạn dung dịch sẽ thu được chất rắn khan có khối lượng là bao nhiêu:

A. 31.1g

B. 32.4g

C. 33.7g

D. 34.7g

Hướng dẫn cách giải:

Quy dung dịch X thành hỗn hợp aminoaxit (amol) và HC1 (0,2 mol)

nNaOH = a + 0,2 = 0,4 => a = 0,2

m = 0,2 x (75+22) + 0,2 x 58,5 = 31,1 g

Vậy đáp án A đúng.

2. Cho 7.5g axit amino axetic tác dụng hết với dd HCl. Hãy tính khối lượng muối thu được sau phản ứng trên.

A. 43g

B. 44g

C. 05g

D. 11,15g

Hướng dẫn cách giải:

Phương trình phản ứng của axit amino axetic với dd HCl:

NH2-CH2-COOH + HCl -> CINH3 – CH2 – COOH

Ta có nNH2-CH2-COOH = 0.1 mol

M muối = 0.1(75 + 36.5) = 11,15 gam

Vậy đáp án D đúng.

3.2. Dạng bài tập 2: Phản ứng với dung dịch bazo

1. Lấy 7,5g axit aminoaxetic cho tác dụng hết với dd NaOH khối lượng thu được sau phản ứng là

A. 9,9gam

B. 9,8gam

C. 9 gam

D. 7 gam

Hướng dẫn cách giải:

Phản ứng của axit amino axetic với NaOH có phương trình như sau:

NH2-CH2-COOH + NaOH  -->  NH2-CH2-COONa + H2O

Tính số mol axit amino axetic nNH2-CH2-COOH = 0.1 mol

• m muối = 0.1 x (74 +23) = 9.7g

Vậy đáp án đúng là D.

2. Cho 30 gam axit amino axetic tác dụng hoàn toàn với dung dịch NaOH dư thu được m gam muối. Giá trị của m là:

A. 38, gam

B. 28,0 gam

C. 26, gam

D. 24,6 gam

Hướng dẫn cách giải:

Phương trình phản ứng xảy ra: 

NH2-CH2-COOH + NaOH  -->  NH2-CH2-COONa + H2O

0,4 mol   --> 0,4 mol

=> m_NH2CH2COONa = 38,8g => Đáp án: A

3. Cho 0,1 mol glyxin ( tên gọi khác của axit amino axetic) tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ thu được dung dịch chưa m gam muối. Hãy tìm giá trị của m?

A. 11,3

B. 9.7

C. 11,1

D. 9,5

Hướng dẫn cách giải:

Phương trình phản ứng xảy ra:

NH2-CH2-COOH + NaOH  -->  NH2-CH2-COONa + H2O

0,1 --> 0,1 (mol)

m_NH2CH2COONa = 0,1. 97= 9,7 (g)

=> Đáp án: B

3.3. Dạng bài tập 3: Phản ứng trùng ngưng của axit amino axetic

1. Trung ngưng a gam axit amino axetic với hiệu xuất là 80%. Sau khi phản ứng thu được aminoaxit dư và m gam polime, 2,88g H2O tính giá trị của m:

Khu trùng ngưng a gam axit amino axetic với hiệu xuất 80%, ngoài aminoaxit ta còn thu được m gam polime và 2,88 gam nước.

Giá trị của m là

A. 11,12 gam

B. 9.120 gam

C. 7.296 gam

D. 11.40 gam

Hướng dẫn cách giải:

Ta có phương trình phản ứng trùng ngưng axit aminoaxetic

nNH2-CH2-COOH -->  (-NH-CH2-CO-)n + nH2O

Theo phương trình:

Naxit amino axetic = nH2O = 0.16 mol

Sau đó áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

M=maxit amino axetic – m H2O = 0.16.75 – 2.88 = 9,12g

Nắm rõ các dạng bài tập để vận dụng tốt

3.4. Dạng bài tập 4: Kiểm tra lý thuyết cơ bản

Câu 1. Cho axit amino axetic tác dụng với các chất  như sau: HNO2, HCl, Na, CaCO3, CH3OH.HCl khan. Có bao nhiêu chất phản ứng với axit amino axetic?

A. 3

B. 4

C. 5

D. 6

Đáp án đúng là D. Cả 6 chất tác dụng với axit amino axetic đều xảy ra phản ứng. Bởi vì amino axit này có tính chất lưỡng tính nên có thể phản ứng với cả axit và bazo).

Câu 2. Công thức phân tử của glyxin (axit amino axetic) là gì:

A. C3H7O2N

B. C2H5O2N

C. C2H7O2N

D. C4H9O2N

Hướng dẫn lời giải:

Công thức của axit amino axetic được viết như sau (H2N-CH2-COOH), đáp án đúng là B.

Câu 3. Axit amino axetic C2H5O2N không tác dụng được với dung dịch nào sau đây?

A. HNO3

B. NaNO3

C. NaOH

D. HCl

Hướng dẫn lời giải:

Axit amino axetic C2H5O2N sẽ tác dụng được với HNO3, NaOH, HCl và không phản ứng với NaNO3. Vì vậy đáp án B đúng.

Trên đây là các dạng bài tập cơ bản nhất, trọng tâm nhất của axit amino axetic. Trong đề thi môn hóa học sẽ rất dễ gặp những dạng bài như thế này. Vì thế, các bạn hãy lưu lại và luyện tập thường xuyên, nhớ thực hành thành thục thật nhiều bài tập để có thể vận hành một cách linh hoạt khi học nhé.

Tham khảo các sản phẩm về hóa chất phòng thí nghiệm tại đây