Liều lượng axit benzoic cho phép đối với con người là bao nhiêu?

Axit benzoic là hợp chất bảo quản nằm trong nhóm phụ gia thực phẩm có tác dụng chống lại vi sinh vật, nhất là nấm mốc. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá liểu lượng quy định sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Vậy liều lượng axit benzoic cho phép đối với con người là bao nhiêu? Cùng chúng tôi đi tìm câu trả lời qua nội dung bài viết dưới đây.

Axit benzoic là gì?

Axit benzoic là một chất rắn tinh thể không màu và là dạng axit cacboxylic thơm đơn giản nhất với công thức hóa học là C₇H₆O₂ hoặc C₆H₅COOH. Tên của nó được lấy theo một nguồn để điều chế là gum benzoin

Ngoài tên gọi axit benzoic, nó còn được gọi dưới một số cái tên khác như Benzoic axit, benzene carboxylic axit, Carboxybenzene và dracylic axit.

Công thức phân tử axit benzoic

Tính chất đặc trưng của axit benzoic

1. Tính chất vật lý

- Tồn tại dưới dạng tinh thể rắn hình kim hoặc tấm nhỏ, màu trắng lụa óng ánh, có vị đắng nhẹ, tan trong nước nóng, ít tan trong nước lạnh và tan vô hạn trong este. 

- Khối lượng mol: 122,12 g/mol.

- Khối lượng riêng: 1,32 g/cm3, rắn.

- Điểm nóng chảy: 122,4 °C (395 K).

- Điểm sôi: 249  °C (522 K).

- Độ hòa tan trong nước: 3.4 g/l (25 °C). 

Axit benzoic tồn tại dưới dạng tinh thể rắn hình kim hoặc tấm nhỏ, màu trắng

2. Tính chất hóa học của axit benzoic

Axit benzoic là một axit yếu và nó có các tính chất sau:

- Tác dụng với bazo, giải phóng nước cùng với Kali benzoat.

KOH + C₆H₅COOH ⟶ H₂O + C₆H₅COOK

- Ttác dụng được với oxit tạo ra kim loại, nước và giải phóng khí CO₂.

15CuO + C₆H₅COOH ⟶ 15Cu + 3H₂O  + 7CO₂

- Tác dụng được với kim loại và giải phóng khí Hidro. 

2Na + 2C₆H₅COOH ⟶ H₂ + 2C₆H₅COONa

Cách điều chế axit benzoic

1. Trong tự nhiên

Axit benzoic có nhiều trong vỏ cây anh đào, quất, mận, hồi và cây chè.

Axit benzoic có nhiều trong vỏ cây anh đào

2. Trong công nghiệp

Axit benzoic được điều chế thương mại theo con đường hoá học bằng cách sử dụng axit nitric, axit cromic hoặc oxi không khí (trong pha lỏng), decacboxyl hoá anhidrit phtalic trong pha khí ở 340 °C với chất xúc tác ZnO để oxi hoá toluen.

3O₂ + 2C₆H₅CH₃ ⟶ 2H₂O + 2C₆H₅COOH

Công nghệ này sử dụng các vật liệu thô, rẻ tiền và có hiệu suất cao và gần như không gây hại cho môi trường.

3. Trong phòng thí nghiệm

Axit benzoic được điều chế bằng cách thủy phân benzonitrile.

Đun sôi hỗn hợp gồm 5 ml (hoặc 5,1 g) benzonitril và 75 ml dung dịch NaOH 10% dưới một bình ngưng hồi lưu cho đến khi giọt benzonitrile biến mất. Tháo thiết bị ngưng tụ ra và đun sôi trong bình mở vài phút để loại bỏ amoniac. Tiếp đó, làm lạnh dung dịch và thêm hydrochloric đậm đặc để trung hòa cho đến khi kết tủa axit benzoic hoàn tất.

Tiến hành lọc, rửa lại với nước sạch, sấy khô để thu tinh thể axit benzoic.

Ứng dụng của axit benzoic

- Axit benzoic có tính kháng khuẩn nên  được sử dụng làm chất bảo quản thực phẩm. Hoạt tính kháng khuẩn phụ thuộc vào độ pH và tác dụng bảo quản chỉ xảy ra ở môi trường pH = 2,5 – 3,5. Khi pH càng thấp khả năng kháng khuẩn càng cao.

+ pH = 2 – 2,5: Nồng độ axit benzoic 0,02 – 0,03%.

+ pH = 3,5 – 4: Nồng độ axit benzoic cần 0,08% để tiêu diệt mốc, 0,1- 0,15% để diệt nấm men và 0,15 – 0,2% diệt vi khuẩn lactic.

+ pH trung tính: Hiệu quả giảm 300 lần so với pH = 3.

- Axit benzoic được dùng làm phụ gia thực phẩm trong tương ớt, sữa lên men, trái cây ngâm giấm, hoa quả ngâm đường, các loại nước trái cây, rau thanh trùng, bánh kẹo.

Axit benzoic được dùng làm phụ gia trong các loại nước trái cây

- Một số loại mỹ phẩm sử dụng axit benzoic để tăng tác dụng dưỡng ẩm.

- Trong các loại nước ngọt, bánh kẹo, nước tương, nước mắm công nghiệp, axit benzoic được dùng làm chất bảo quản.

Axit benzoic được dùng làm phụ gia thực phẩm trong tương ớt

Liều lượng axit benzoic cho phép đối với con người là bao nhiêu?

Vào đầu những năm 1900, axit benzoic và muối benzoate đã được chứng minh rằng khi gặp vitamin C có trong thực phẩm sẽ tạo thành phản ứng sinh ra benzene, một chất gây ung thư.

Đến năm 2008, các nhà khoa học của FDA thuộc Cục Quản lý Dược và Thực phẩm Hoa Kỳ đã phát hiện benzene có trong một số mẫu nước giải khát hoa quả dùng muối benzoate làm chất bảo quản. Lý do là trong hầu hết loại rau củ quả, trái cây đều có vitamin C nên việc sử dụng muối benzoate trong quá trình bảo quản sẽ tăng nguy cơ sinh ra benzene.

Theo Ủy ban Tiêu chuẩn thực phẩm của Liên hiệp quốc, liều lượng axit benzoic có thể sử dụng để bảo quản thực phẩm là 0,1%. Tức là nồng độ axit benzoic tối đa 0,1%, tương đương 1g/1 lít, 1g/1 kg. 

Khi vào cơ thể, axit benzoic sẽ tác dụng với glucocol và chuyển thành axit purivic không độc, sau đó được thải ra ngoài. Tuy nhiên nếu sử dụng thực phẩm chứa axit benzoic thường xuyên sẽ gây ngộ độc khi hàm lượng cao, khoảng 6mg/kg khối lượng thực phẩm  vì glucocol dùng để tổng hợp protein sẽ bị mất 

Hy vọng với những thông  tin mà LabVIETCHEM cung cấp cho bạn về axit benzoic cũng như liều lượng axit benzoic cho phép đối với con người, các bạn đã có thêm những kiến thức hữu ích. Nếu có nhu cầu tìm mua các loại hóa chất tinh khiết, hóa chất tẩy rửa, vệ sinh công  nghiệp,…hãy liên hệ ngay với chúng tôi theo số Hotline 0826 020 020 để được tư vấn và báo giá chi tiết.