Dichloromethane là gì? Điều chế và tầm quan trọng của Methylene chloride trong đời sống

Dichloromethane - Methylene chloride là dung môi phổ biến sử dụng trong công nghiệp sản xuất tẩy sơn, chất kết dính,... Vậy Dichloromethane là chất gì? Nó có gây ảnh hưởng tới sức khỏe và môi trường không? Ứng dụng của nó như thế nào? Hãy cùng Labviechem tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

1. Dichloromethane (CH2Cl2) hay Methylene chloride là gì?

Công thức cấu tạo của DMC

- Công thức hóa học: CH2Cl2.

- Dichloromethane (DCM) hay có tên gọi khác là Dichloromethane là chất lỏng không màu, dễ bay hơi và có mùi thơm nhẹ. Thường được sử dụng là dung môi trong chất tẩy sơn, làm chất tẩy dầu mỡ,... Tuy nhiên, khi hít phải chất này có thể gây kích ứng mũi họng và ảnh hưởng tới hệ thần kinh trung ương.

- Hóa chất này có thể được tìm thấy trong các đại dương, đầm lầy và núi lửa. Nhưng đa phần, nó là sản phẩm của khí thải công nghiệp.

2. Tính chất đặc trưng của Dichloromethane

- Trạng thái: Chất lỏng không màu, dễ bay hơi.

- Tỷ trọng : 1,33 g/mol.

- Mùi: Mùi thơm đặc trưng, gần giống với mùi của chloroform.

- Điểm sôi: 39,75 ° C ở 760mmHg.

- Điểm tự phát cháy: 556 °C.

- Nhiệt độ đông đặc: -96,7 °C.

- Độ tan:

+ Độ hòa tan trong nước: 13 g/l (ở 20 °C).

+ Có thể trộn lẫn với rượu, ete, đimetyl fomamit.

+ Tan được trong Cacbon tetraclorua.

- Có thể bị phân hủy khi tiếp xúc với bề mặt nóng và ngọn lửa trần và tạo ra khói độc.

3. Điều chế Dichloromethane trong công nghiệp

Trong công nghiệp, DCM được điều chế bằng cách sục khí Clo vào Chlorometan (CH3Cl) hoặc Metan (CH4 ) ở nhiệt độ từ 400 - 500°C. Ở những nhiệt độ này, cả CH3Cl và CH4  đều tạo ra các sản phẩm clo hóa dần dần. Chuỗi phương trình phản ứng diễn ra như sau

CH4 + Cl2 → CH3Cl + HCl

CH3Cl + Cl2 → CH2Cl2 + HCl

CH2Cl2 + Cl2 → CHCl3 + HCl

CHCl3 + Cl2 → CCl4 + HCl

Sản phẩm tạo thành bao gồm hỗn hợp các chất chloromethane (CH3Cl), Methylene chloride (Ch2Cl2), chloroform (CHCl3) và carbon tetrachloride (CCl4) và axit hydrochloric. Các chất này có điểm sôi khác nhau nên tiến hành phân tách bằng cách chưng cất,

Năm 1839, DCM đã được điều chế lần đầu tiên bởi nhà hóa học người Pháp Henri Victor Regnault. Ông đã tiến hành phân lập nó từ hỗn hợp chloromethane và clo đã tiếp xúc với ánh sáng mặt trời .

4. Dichloromethane có độc không?

DMC có độc không?

Trong các cloro hydrocarbons đơn giản thì DCM là ít độc nhất nhưng nó sẽ gây ra những tác động xấu đối với cơ thể khi hít phải. Bên cạnh đó, nó cũng có thể gây ra những tổn thương qua da khi tiếp xúc. Đặc biệt nguy hiểm nếu tiêm nhầm Dichloromethane  vào trong cơ thể vì nó sẽ gây hoại tử mô ở các ngón tay nhanh chóng. Trong trường hợp này cần phải cắt bỏ mô bị ảnh hưởng và ghép da.  

Các triệu chứng gặp phải khi hít phải hay tiếp xúc với khí Dichloromethane:

- Giảm sự tập trung, chóng mặt, mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn.

- Tê dại và kích ứng đường hô hấp.

- Nghiêm trọng có thể gây nghẹt thở, mất ý thức, hôn mê, thậm chí là tử vong.

Sau khi vào trong cơ thể DCM chuyển hóa thành carbon monoxide khiến bệnh nhân bị ngộ độc. Trường hợp tiếp xúc quá mức với đường hô hấp có thể gây tổn thương thần kinh thị giác và viêm gan. Tiếp xúc với da kéo dài có thể gây kích ứng da, bỏng da.  

Theo nghiên cứu trên động vật, DCM có thể gây ung thư phổi, gan, tuyến tụy, ung thư vú và tuyến nước bọt nhưng chưa có nghiên cứu rõ ràng về mức độ có thể gây ung thư. Nó có thể gây độc đối với bào thai của động vật nhưng chưa có dữ liệu chứng minh trên người. Để đảm bảo an toàn, mẹ bầu nên tránh tiếp xúc với các loại hóa chất này.

Đối với những bệnh nhân mắc vấn đề về tim, tiếp xúc với hóa chất này có thể gây loạn nhịp tim, đau tim dù không tiếp xúc quá mức. 

5. Dichloromethane - Methylene chloride có tác dụng gì?

Methylene chloride được ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực có thể kể đến sau:

- Trong phòng thí nghiệm: Là dung môi hữu ích cho nhiều quá trình hóa học.

- Trong công nghiệp: Được ứng dụng phổ biến do có độc tính thấp, không cháy và mang lại hiệu quả cao. Cụ thể:

+ Công nghiệp thực phẩm: Được sử dụng để khử cafein trong cà phê và trà. Đồng thời cũng để chiết xuất bia và các hương liệu khác. 

+ Ứng dụng để sản xuất nhựa Polyurethane xốp, chất tẩy rửa.

+ Công nghiệp dược phẩm: Dung môi phân tách các hợp chất.

+ Sử dụng để sản xuất keo dán, gia công chất dẻo, rửa khuôn đúc, gia công kim loại, tẩy rửa kim loại.

+ DCM cũng được dùng trong ngành công nghiệp in ấn để thay cho công nghệ may kín nhiệt.

Ứng dụng khử cafein trong cà phê

6. Cách xử trí khi lỡ dính Dichloromethane

Nếu trong quá trình thao tác, chẳng may Dichloromethane dính vào mắt, da,.. cần xử lý như sau:

- Nếu dính vào mắt: Rửa ngay mắt với nước sạch hoặc dung dịch nước muối thông thường ngay lập tức trong vòng 15-20 phút. Đồng thời gọi ngay cho bệnh viện hoặc trung tâm kiểm soát chất độc. Không được tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc nhỏ mắt, tra mắt nào khi trức có chỉ định của bác sĩ. Vận chuyển nạn nhân ngay đến khi bệnh viện để có phương án điều trị thích hợp.

- Nếu dính trên da: Ngay lập tức thay quần áo và cách ly đồ vật bị dính hóa chất. Sau đó, rửa vùng da bị dính hóa chất với nước và xà phòng rồi đến ngay bệnh viện để thăm khám. 

- Nếu hít phải: Di chuyển ra khỏi khu vực bị ô nhiễm ngay lập tức. Hít thở không khí trong lành rồi liên hệ ngay với bác sĩ để có hướng xử trí kịp thời. 

Để đảm bảo an toàn, hãy trang bị quần áo bảo hộ, đeo khẩu trang và gang tay khi thực hiện các hoạt động cần các loại hóa chất này. Đồng thời, phải đảm bảo tiêu chuẩn bảo quản để tránh rò rỉ hóa chất ra bên ngoài môi trường.

Dichloromethane đóng vai trò quan trọng trong nền công nghiệp sản xuất Việt Nam. Nếu có nhu cầu mua sản phẩm, hãy liên hệ với Labviechem - Công ty chuyên cung cấp hóa chất, thiết bị, dụng cụ thông qua số hotline: 0826 020 020 để biết thêm thông tin chi tiết.