Hướng dẫn cách đọc thước kẹp chuẩn xác nhất

Thước kẹp là dụng cụ đo được ứng dụng phổ biến trong cơ khí để đo khoảng cách, đo trong, đo ngoài,... các dụng cụ. Vậy cách đọc thước kẹp như nào là đúng? Cần lưu ý gì khi sử dụng thước kẹp? Chúng ta cùng đi tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây.

1. Thước kẹp là gì?

Thước kẹp, hay được biết đến dưới cái tên thước cặp, là dụng cụ đo đa năng, có độ chính xác cao, được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực cơ khí, xây dựng.

Nó có cấu tạo cơ bản gồm mỏ đo trong, mỏ đo ngoài, bộ phận di động nên dễ dàng đo được khoảng cách, đo bên trong, bên ngoài và độ sâu của các vật dụng, thiết bị hình hộp, hình trụ,...

Hình 1: Thước kẹp

Thường được chia thành 3 loại chính bao gồm:

- Thước kẹp tiêu chuẩn.

- Thước kẹp đồng hồ.

- Thước kẹp điện tử.

2. Hướng dẫn thao tác sử dụng thước kẹp

2.1. Kiểm tra các thông số trước khi đo

Trước khi tiến hành thực hiện, bạn cần phải tiến hành kiểm tra lại hoạt động của các bộ phận thước kẹp, cụ thể như:

- Trạng thái chuyển động của con trượt: Trong suốt quá trình di chuyển dọc theo thân thước, không có sự xuất hiện bất kỳ tình trạng bất thường nào. Các hiện tượng này bao gồm cả sự cứng nhắc, khựng lại, hoặc sự mài mòn giữa con trượt và bề mặt trượt.

- Thang đo chính và vạch chia trên thang đo phụ: Kiểm tra kỹ lưỡng mặt đo của từng hàm và xác nhận không có bất kỳ vạch chia nào bị lệch khỏi vị trí.

Hình 2: Kiểm tra thước kẹp trước khi đo

- Khe hở - Mức độ mòn giữa các mặt đo của hàm đo: 

+ Khi đóng các hàm đo bên ngoài và đặt chúng dưới nguồn sáng, cần kiểm tra và đảm bảo không có bất kỳ khe hở nào cho ánh sáng xuyên qua được quan sát thấy bằng mắt thường, hoặc nếu có, thì vệt sáng mờ phải phân phối đồng đều trên toàn bộ khe hở. Đồng thời, các khớp, bề mặt của hàm đo không được biến dạng.

+ Khi các hàm đo bên trong được đóng lại và quan sát dưới ánh sáng, cần đảm bảo rằng ánh sáng phân phối đều trên toàn bộ khe hở và các đầu nhọn của hàm đo không bị làm mờ.

2.2. Thao tác sử dụng thước kẹp

Đối với thao tác cơ bản:

- Bước 1: Sử dụng tay thuận để nắm nhẹ thân thước.

- Bước 2: Đặt ngón tay cái lên trên vị trí tựa của con trượt, sau đó di chuyển con trượt theo phương ngang.

Hình 3: Thao tác chỉnh thước kẹp

Đối với thao tác đo độ sâu:

- Bước 1: Sử dụng 1 tay để nắm nhẹ thân thước, sau đó đưa đuôi thước tiếp xúc với phôi.

- Bước 2: Dùng tay còn lại để di chuyển con trượt. Thước kẹp được đặt theo phương thẳng đứng.

3. Một số điều cần lưu ý khi sử dụng thước kẹp

- Trước khi bắt đầu sử dụng thước đo lần đầu tiên, cần lau sạch phần dầu chống gỉ sét trên sản phẩm bằng vải mềm thấm dầu. Nếu không lau thì theo thời gian lớp dầu sẽ khô đi làm ảnh hưởng đến khả năng trơn trượt của thước. 

- Nếu trên thước có dính phôi cắt hoặc mảnh vật liệu bám vào các vạch chia trên thước, hãy sử dụng vải da hoặc gạc để lau sạch.

- Thêm dầu sạch vào dầm, nhất là bề mặt trượt, để cải thiện chuyển động của con trượt.

- Sử dụng thiết bị trong điều kiện nhiệt độ phòng ổn định. Tránh việc đo và hiệu chỉnh trong điều kiện nhiệt độ thay đổi đột ngột.

4. Cách đọc thước kẹp chuẩn xác nhất

Để đọc số đo chính xác, bạn cần phải nắm bắt được các thông số sau:

- Đơn vị đo: Được in trên thang đo chính. Hai đơn vị đo phổ biến nhất trên các loại thước kẹp hiện nay là mm và inch. Mỗi vạch chia trên thước chính tương ứng với một đơn vị đo.

- Độ chính xác: Được xác định là một con số kèm theo đơn vị đo được in trên phần du xích. Con số này đại diện cho giá trị của mỗi vạch chia trên thước phụ. Ví dụ: Nếu độ chính xác là 0.02 mm, thì mỗi vạch chia trên thước phụ sẽ tương ứng với 0.02 mm.

Số đo trên thể hiện trên thước kẹp được chia thành 2 phần bao gồm: 

- Phần nguyên: Biểu thị trên thang đo chính.

- Phần thập phân: Biểu thị trên thang đo phụ - du xích.

4.1. Phần nguyên 

Cách thức xác định giá trị phần nguyên được thực hiện như sau:

- Giá trị của vạch chia trên thang đo chính được đồng bộ với vạch 0 trên thang đo phụ.

- Nếu vạch 0 trên thang đo phụ nằm giữa hai vạch chia trên thang đo chính, giá trị sẽ được xác định bằng vạch chia nhỏ hơn.

4.2. Phần thập phân

Cách thức xác định phần thập phân như sau:

- Lấy giá trị của vạch chia trên thước đo phụ trùng khớp với bất kỳ vạch chia nào trên thang đo chính.

- Trong trường hợp không có sự trùng khớp, lấy giá trị vạch chia nào gần khớp nhất - có độ lệch nhỏ nhất, sẽ được chọn theo thứ tự của vạch chia nhân với độ chính xác.

Ví dụ: Đọc giá trị đo của giá trị thước với:

- Đơn vị đo: mm.

- Độ chính xác: 0,05mm.

- Trạng thái kẹp:

- Vạch 0 trên thang đo phụ nằm giữa vạch thứ 9 và thứ 10. Theo quy ước đã đề cập, giá trị phần nguyên bằng với giá trị vạch chia nhỏ hơn và bằng 9.

- Vạch thứ 3 trên thang đo phụ ở vị trí trùng với vạch thứ 15 trên thang đo chính. Do đó, giá trị phần thập phân được tính như sau: 3 x 0.05 = 0.15

=> Giá trị trên thước kẹp trong trường hợp này là: 9.15 mm.

Hy vọng với những chia sẻ ở trên sẽ giúp bạn đọc biết cách đọc giá trị trên thước kẹp 1 cách chuẩn xác nhất.