Khí hiệu chuẩn là gì? Hạn sử dụng của khí hiệu chuẩn

Khí hiệu chuẩn đóng vai trò là thành phần quan trọng đảm bảo hoạt động máy đo khí  diễn ra tốt. Thường xuyên hiệu chuẩn giúp cho giá trị nồng độ khí được đo chính xác hơn. Nhưng liệu rằng có hạn sử dụng cho khí hiệu chuẩn hay không? Thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn nắm bắt dễ dàng hơn.

1. Khái niệm về khí hiệu chuẩn 

Khí hiệu chuẩn là các loại khí được ứng dụng cho mục đích hiệu chuẩn và kiểm tra độ chính xác của các thiết bị cảm biến khí hoặc đo khí. Các loại khí này sau khi sản xuất sẽ được đóng trong dụng cụ đựng đặc biệt với độ tinh khiết cao. Ngoài ra, chúng còn được chứng nhận bởi các tổ chức chuẩn hóa quốc tế như NIST hay ISO.

Để tạo ra một giá trị đầu vào chính xác và có độ tin cậy cao trong quá trình hiệu chuẩn thiết bị đo khí, các khí hiệu chuẩn sẽ được sử dụng. Từ đó giúp độ chính xác của các thiết bị đo khí được cải thiện và đảm bảo mức độ tin cậy của các kết quả đo lường.

Hình 1: Khí hiệu chuẩn là gì?

2. Vì sao cần sử dụng khí hiệu chuẩn?

Sau một thời gian, bất cứ thiết bị đo nào cũng cần được hiệu chuẩn lại. Vì các nguyên nhân chủ yếu như: Sự thay đổi môi trường sử dụng, sự thay đổi của linh kiện, nhiễm bẩn từ môi trường đo,... Việc hiệu chuẩn cho máy đo khí càng trở nên cần thiết bởi hầu hết hoạt động của các cảm biến đều theo nguyên lý điện hóa. Sau mỗi lần đo, thành phần hóa học sẽ có sự thay đổi hoặc tự thay đổi do phản ứng hóa học tự nhiên.

Thời gian khuyến cáo hiệu chuẩn thường phụ thuộc vào các hãng sản xuất khác nhau. Ví dụ như thời gian yêu cầu của hãng máy đo khí BW tối thiểu 180 ngày. Hãng thiết bị phát hiện khí ISC đưa ra khuyến cáo tối thiểu 3 tháng một lần. Ngoài ra, hãng máy do khí RAE hay hãng máy đo khí MSA có những yêu cầu riêng dựa theo từng công nghệ khác nhau.

Hình 2: Các loại khí hiệu chuẩn

3. Hạn sử dụng của khí hiệu chuẩn là bao lâu?

Chúng ta cần phải cài đặt đúng các giá trị cài đặt của cảm biến với nồng độ của các khí hiệu chuẩn trong quá trình hiệu chuẩn. Thiết bị sẽ tự điều chỉnh dựa trên phản ứng của bộ cảm biến để bù lại độ nhạy của các cảm biến đã tiêu hao hoặc thay đổi trong quá trình sử dụng. Dùng khí hiệu chuẩn hết hạn sử dụng hoặc không đúng sẽ làm sai lệch kết quả hiệu chuẩn, mất an toàn và không hiển thị chính xác máy đo khí.

Trên tất cả các chai khí đều đã được nhà sản xuất in thời gian sử dụng khí để hiệu chỉnh. Dựa vào thời hạn sử dụng chuẩn hóa của mỗi chai sẽ xác định được ngày hết hạn. Theo thời gian, nồng độ khí trong bình có thể giảm hoặc thậm chí biến mất. Nguyên nhân do khí phản ứng với oxy, độ ẩm hoặc các hóa chất khác. Không nên sử dụng tiếp các chai khí đã hết hạn.

Từ phân tích ở trên, chúng ta có thể khẳng định rằng khí hiệu chuẩn có hạn sử dụng. Bạn cần hiểu rõ về vấn đề này để thao tác và sử dụng với thiết bị một cách dễ dàng, chính xác nhất. Tránh việc dùng khí đã hết hạn khiến hoạt động của thiết bị bị gián đoạn, hoặc trả về kết quả có độ chính xác không cao. 

Hình 3: Hạn dùng khí hiệu chuẩn

4. Đối với khí hết hạn có thể hiệu chỉnh máy đo khí không?

Như đã nói, theo thời gian phản ứng của các khí có thể suy giảm và một số có tốc độ nhanh hơn các phản ứng khác. Các phản ứng hóa học xảy ra bên trong chai khí trong một khoảng thời gian có thể làm thay đổi thành phần của chai khí. Không có bất cứ người sử dụng hay nhà sản xuất nào có thể tăng thêm tuổi thọ cho bình khí. Vì bản chất của các phản ứng khí loại này chúng ta không thể kiểm soát được.

Vì những lý do trên, người dùng nên lưu ý đến thời hạn sử dụng và chỉ nên dùng bình khí còn hạn. Để an toàn, tuyệt đối không nên dùng chai khí hết hạn để thực hiện hiệu chỉnh máy đo khí. Có thể sử dụng kết hợp các khí nhóm I và H2S, NO2 và SO2 từ nhóm II trong một chai khí. Trường hợp dùng chai khí kết hợp, mặc định rằng ngày hết hạn sẽ theo ngày loại khí hết hạn đầu tiên.

Hình 4: Hiệu chỉnh máy đo khí bằng khí hết hạn được không?

5. Sử dụng khí hiệu chuẩn máy đo khí cần lưu ý gì?

Bạn cần hiệu chuẩn lại máy đo khí sau thời gian sử dụng để đảm bảo quá trình sử dụng, hoạt động của thiết bị luôn an toàn. Đồng thời, bạn hãy lưu ý một số điểm như sau trong quá trình này:

- Khi cần hiệu chỉnh nên mang thiết bị đến các địa chỉ uy tín. Điều này giúp cho việc tiến hành hiệu chỉnh diễn ra dễ dàng và thuận tiện hơn. Nhớ kiểm tra các mẫu hiệu chuẩn có thời hạn sử dụng ra sao.

- Không nên bổ sung lượng khí tiêu chuẩn hay tự hiệu chuẩn thiết bị. Bởi vì nếu bạn không nắm được cấu tạo, nguyên lý lắp đặt của thiết bị rất dễ gây ra hỏng hóc.

Bài viết trên đây vừa chia sẻ đến bạn các thông tin hữu ích về khí hiệu chuẩn. Mong rằng bạn đọc sẽ có thể ứng dụng kiến thức vào thực tiễn đời sống một cách hiệu quả nhất.

>> Xem thêm: Hiệu chỉnh là gì? Vì sao hoạt động hiệu chuẩn quan trọng?