Oxi hóa là gì? Có ảnh hưởng gì đối với đời sống

Oxi hóa là quá trình diễn ra hàng ngày đối với các vật dụng, cơ thể xung quanh chúng ta. Nó có thể gây ra những phản ứng có lợi hoặc gây hại cho cơ thể. Chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về hiện tượng oxi hóa và những ảnh hưởng của nó đối với đời sống.

1. Oxi hóa là hiện tượng gì?

- Oxi hóa là quá trình diễn ra rất nhiều xung quanh chúng ta từ trong cuộc sống đến cơ thể. Oxi hóa là gì? Nó là quá trình lấy đi electron của các phân tử khác ngược với quá trình khử là nhận thêm một electron của phân tử khác. Điều này làm cho chất đó bị biến đổi và hư hỏng.

Hiện tượng oxi hóa

- Sự oxi hóa tăng lên khi e tăng lên. Ví dụ về quá trình oxy hóa sắt trong không khí với oxy để tạo ra oxit sắt hay rỉ sét theo phản ứng sau:

2Fe + O2 → Fe2O3

2. Oxi hóa tác động gì đối với đời sống?

Trong đời sống hằng ngày, ta có thể quan sát được hiện tượng oxi hóa diễn ra bởi vì xung quanh ta oxy có mặt ở khắp mọi nơi. Ở đâu có oxy ở đó diễn ra ra phản ứng oxi hóa.

Một chiếc đinh sắt khi để ở ngoài không khí lâu sẽ xuất hiện lớp màu nâu đỏ hay còn gọi là rỉ sét. Đó chính là do lớp sắt bên ngoài bị oxi hóa.

Bạn để ý cũng có thể thấy trái chuối để ngoài không khí sau vài ngày sẽ xuất hiện những đốm đen do xảy ra quá trình oxi hóa. Vì vậy mà người ta thường ép chân không màng thực phẩm để bảo quản thực phẩm, ngăn cản tiếp xúc với chất oxi hóa.

Trong ngành công nghiệp, phản ứng oxi hóa được sử dụng trong các công việc chế tạo chất đốt, công nghệ hàn, sản xuất thép,... Nhưng trong đời sống hằng ngày, oxi hóa diễn ra không kiểm soát nên chủ yếu sẽ gây ra những tác hại đối với thực phẩm, vật dụng và ảnh hưởng đến sức khỏe.

3. Ảnh hưởng của quá trình oxi hóa đối với cơ thể?

3.1. Tại sao cơ thể lại bị oxy hóa?

Trong cơ thể của chúng ta diễn ra rất nhiều phản ứng sinh hóa, vừa sản sinh ra các gốc tự do gây hại cho cơ thể và các chất chống oxi hóa.

Với đời sống ngày nay, chúng ta ngày càng tiếp xúc với nhiều các tác nhân gây hại từ bên ngoài như:

- Bụi bẩn, khói thuốc, hóa chất, nhiễm xạ.

- Thực phẩm, đồ ăn bẩn, chất kích thích, đồ chế biến sẵn,...

- Căng thẳng, lo lắng kéo dài,...

Các tác nhân tăng nguy cơ oxi hóa cơ thể

Những tác nhân này sẽ làm biến đổi hệ cân bằng làm gia tăng các gốc tự do, giảm tác dụng của các chất chống oxi hóa. Từ đó mà làm tổn thương các tế bào trong cơ thể, giảm hệ miễn dịch và tăng nguy cơ mắc các bệnh.

3.2. Oxi hóa gây ra tác hại gì đối với cơ thể

Các gốc tự do sản sinh ra cơ thể có thể làm tổn thương các tế bào khỏe mạnh làm chúng suy yếu và hư tổn. Từ đó, phát sinh ra nguy cơ mắc bệnh tật. Cụ thể như sau:

- Lão hóa: Cơ thể xuất hiện các dấu hiệu lão hóa như da có nếp nhăn, chảy xệ, các chức năng của cơ quan bị suy giảm,... Tuổi tác càng cao, quá trình oxi hóa diễn ra mạnh hơn.

- Não bộ: Gây suy giảm trí nhớ, sa sút trí tuệ, giảm khả năng tập trung, có dấu hiệu Alzheimer, mắc đột quỵ,...

Chất oxi hóa gây suy giảm trí nhớ

- Hệ tim mạch: Tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, giảm co bóp, trương lực cơ, suy chức năng tim…

- Xương khớp: Thoái hóa khớp, viêm khớp,...

- Phổi: Hen phế quản, dị ứng, ung thư phổi,... 

- Ngoài ra, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, u bướu,...

4. Cách phòng chống oxi hóa trong cơ thể

Như chúng ta đã biết, oxi hóa có thể gây ra những tác xấu đối với cơ thể. Dưới đây, là một số cách giúp giảm các tác hại của quá trình oxi hóa:

- Tăng cường bổ sung các chất chống oxy hóa từ thực phẩm, đặc biệt là các loại chứa vitamin A, vitamin C, beta-caroten, selen,... Cụ thể như:

+ Vitamin A: Trứng, sữa, gan.

+ Vitamin C: Có nhiều trong hoa quả như cam, kiwi, súp lơ, ớt chuông,...

+ Vitamin E: Bí ngô, cải bó xôi, đậu phộng, bơ, măng tây, hạt hướng dương, dầu hạt cải...

Bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxi hóa

+ Beta-carotene: Thường có trong các loại rau củ quả có màu vàng, cam như cà rốt, cà chua, đu đủ, xoài, đậu hà lan, cải xoăn, bí đỏ,...

+ Lutein: Rau họ cải, đậu bắp,... 

+ Selen có trong các hạt ngũ cốc, các loại hạt đậu, thịt động vật như thịt bò, thịt gà, cá,...

- Bổ sung thêm các nước ion kiềm giàu hydrogen: Đây là cách bổ sung chất chống oxy hóa nhanh, tiện lợi và vẫn đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

- Kết hợp thêm chế độ luyện tập thể dục thể thao, nâng cao sức đề kháng và hạn chế các dùng các thực phẩm có hại đối với cơ thể.

Như vậy, chất oxi hóa có thể gây hại đối với sức khỏe cơ thể nhưng nó cũng có lợi trong công nghiệp khi được sử dụng đúng mục đích. Để ngăn những ảnh hưởng xấu đối với cơ thể hãy tăng cường sức khỏe, bổ sung các thực phẩm tốt giàu chất chống oxi hóa. Để theo dõi những bài viết hữu ích từ LabVIETCHEM cũng như hiểu thêm về hóa chất, hãy tiếp tục theo dõi labvietchem.com.vn.