Phân lân là gì? Có tác dụng gì? Các loại phân phổ biến hiện nay

Phân lân là nguồn chất dinh dưỡng cung cấp những vi khoáng và nguyên tố vi lượng giúp cho cây phát triển khỏe mạnh, tăng chất lượng cũng như năng suất cây trồng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về phân lân và những công dung của nó đối với nền nông nghiệp.

1. Phân lân là gì?

Phân lân là một phân bón vô cơ, có chứa thành phần dinh dưỡng chính là photpho dưới dạng các ion phốt phát (PO4)3-.

Nó tham gia vào cấu tạo tế bào, đảm bảo sự sinh trưởng và phát triển của cây. Nhưng bổ sung thừa hay thiếu phân lân cũng không mang lại kết quả tốt đối với cây trồng. 

Phân lân thường được kết hợp với phân đạm và phân kali để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cây trồng.

Phân lân là gì?

2. Phân lân có tác dụng gì đối với cây trồng?

Trong quá trình phát triển và sinh trưởng của cây thì phốt pho là thành phần không thể thiếu đối với sự phát triển của cây trồng. Cụ thể như sau:

- Tham gia vào cấu tạo nhân tế bào, thúc đẩy sự hình thành bộ phận mới của cây, đẩy nhanh quá trình tạo mầm, đẻ nhánh, phân cành, ra hoa, kết trái. Đồng thời, nó còn kích thích bộ rễ phát triển,  đảm bảo quá trình quang hợp và hô hấp của cây.

Phân lân cần thiết đối với sự tạo mầm

- Tham gia vào các phản ứng sinh hóa của cây: Giúp vận chuyển đường, tinh bột đến hạt và các bộ phận của chất nguyên sinh. 

- Bổ sung phốt pho sẽ giúp cây tăng khả năng chịu lạnh, chịu nóng hay bất kỳ điều kiện bất lợi khác như hạn hán, ngập úng, sâu bệnh.

- Tăng năng suất và chất lượng cây trồng, kích thích sự ra hoa, đậu giúp cho cây chống được lạnh, nóng. Đồng thời tăng khả năng chống chịu với các điều kiện bất thuận khác như hạn hán, ngập úng, sâu bệnh. 

- Ngoài ra, nó còn làm giảm tác hại của việc bón thừa phân đạm. Nó đóng vai trò làm chất đệm, tăng khả năng chịu được tính kiềm, tính chua.

- Để tăng hiệu quả và năng suất cây trồng, người ta thường kết hợp thêm với phân đạm và phân kali.

3. Các loại phân lân phổ biến hiện nay

3.1. Nhóm phân lân tự nhiên

Đây là nhóm được khai thác trực tiếp từ các quặng thiên nhiên có chứa photpho như photphoric hay apatit. Ngoài thành thần chính là photpho, nó còn chứa thêm các hợp chất hữu cơ khác tư quá trình phân giải xác của động vật được tính tụ trong thời gian dài. Từ đó, làm tăng giá trị dinh dưỡng của phân lân. Trong đó:

- Quặng Apatit: Có chứa khoảng 30-32% hàm lượng P2O5 và được coi là quặng chứa lân cao nhất. Bên cạnh đó, nó còn có chứa thêm canxi và nhiều các nguyên tố vi lượng khác, thích hợp dùng để bón cho các loại đất chua, đất phèn, đất nghèo dinh dưỡng.

- Quặng Photphorit: Hàm lượng P2O5 chiếm khoảng 8-12%, tồn tại dưới dạng bột khô, sử dụng để bón cho các loại đất chua, phèn, úng, thích hợp cho loại đất trồng các giống họ đậu. 

Quặng photphorit

Đối với loại phân tự nhiên nên bón lót sớm vì nó khó tiêu.

3.2. Nhóm phân lân chế biến

Đây là những loại phân được con người chế biến trong công nghiệp nhằm tăng hàm lượng P2O5 trong phân lân. Có 2 loại phân lân chính là:

- Phân lân nung chảy: Là loại phân có thành phần chính là Ca3(PO4)2, với hàm lượng P2O5 18 – 20%, canxi 28 – 30%, magie 17 – 20%, Si 24 – 30% và các nguyên tố vi lượng khác như sắt, đồng, molypden, mangan, coban…. Đặc điểm phân lân nung chảy:

+ Dạng bột màu xanh xám.

+ Có tính kiềm, phù hợp với loại đất chua và các loại cây ngô đậu.

+ Ít tan trong nước, tan trong axit nhẹ nên thường phải dùng để bón lót trước.

+ Bổ sung Ca2+ và Mg2+ cho cây trồng.

+ Những loại đất càng chua phèn thì hiệu quả phân lân nung chảy càng cao.

- Supe lân: Còn có tên gọi khác là supephotphat, được nhiều nhà nông ưa chuộng với công thức hóa học là Ca(H2PO4)2. Có 2 loại khác của super lân là super lân đơn với hàm lượng P2O5 là 17-18% và super lân kép là 37-57% P2O5. Nó có những đặc điểm sau:

+ Vì có tính axit nên không phù hợp với loại đất chua. Trong trường hợp bón trên đất chua hãy phối hợp với vôi và các loại phân lân có tính kiềm khác, điển hình như lân nung chảy.

+ Để tan trong nước, hấp thu nhanh, phù hợp với mọi loại cây

+ Bổ sung Ca2+ cho cây trồng. 

+ Thường được dùng để bón thúc cho cây, ủ với phân chuồng bón cho cây rất tốt.

4. Một số lưu ý khi sử dụng phân lân

- Phân lân chủ yếu dùng để bón lót do đặc tính khó tiêu, nhưng cũng có trường hợp ngoại lệ như super lân thích hợp dùng bón thúc.

- Kết hợp thêm các loại nguyên tố vi lượng khác để bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây trồng phát triển khỏe mạnh, tăng chất lượng và năng suất. Đối với những loại phân super, nên ủ với phân chuồng rồi bón sẽ làm tăng tác dụng của phân lân và khắc phục sự cố định đất. 

- Chú ý khi bón phân nên giữ cho đất có độ ẩm thích hợp, không nên để đất khô. Trong quá trình bón, nên vùi phân trong đất, càng gần rễ càng tốt.

- Tùy vào từng loại đất sẽ có hàm lượng phân bón phù hợp. 

Phân lân là gì? Có bao nhiêu loại phân lân và lợi ích của chúng đối với cây trồng đã được chúng tôi chia sẻ qua bài viết trên. Mong rằng cung cấp được thông tin hữu ích mà bạn đọc tìm kiếm.