Xenlulozơ sản xuất ra được loại tơ nào?

Xenlulozơ là hợp chất hữu cơ với công thức (C6H10O5)n, là thành phần cấu tạo lớp tế bào của thực vật, đảm nhận chức năng bảo vệ và trao đổi chất. Vậy Xenlulozơ có thể tạo ra được tơ hay không? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây cùng LabVIETCHEM nhé. 

1. Tơ là gì?

Tơ là một loại sợi mảnh, dẻo được tạo thành từ các nguyên liệu như sợi tự nhiên hoặc tổng hợp, đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất vải.

Bằng cách kết hợp hoặc liên kết các sợi tơ lại với nhau, chúng ta có thể tạo ra đa dạng các với độ bền và tính chất khác nhau. Tơ là nguyên liệu quan trọng trong ngành dệt may, đóng góp vào việc tạo ra những sản phẩm vải đa dạng và phong phú trên thị trường.

Hình 1: Sợi tơ 

2. Xenlulozơ là gì? Nó có vai trò gì trong sản xuất tơ?

Xenlulozơ là một loại polysaccharide (đường tụ) phổ biến được tìm thấy trong cấu trúc tế bào của thực vật, đóng vai trò quan trọng trong sự cấu trúc và chức năng của thành tế bào cây. Cấu trúc phân tử của xenlulozơ là một chuỗi glucozo dài và là một nguồn nguyên liệu quan trọng cho ngành công nghiệp dệt may.

Xenlulozơ để sản xuất các loại tơ như tơ sợi viscose hoặc rayon là một quá trình phổ biến trong ngành dệt. Việt sản xuất tơ xenlulozơ được thực hiện từ quá trình trích xuất xenlulozơ từ nguồn thực vật như gỗ, bã mía, hoặc bột giấy. Sau đó, xenlulozơ được xử lý và xử lý hóa chất để tạo ra tơ sợi.

Hình 2: Sợi Xenlulozơ

3. Quá trình sản xuất tơ từ Xenlulozơ

Quá trình sản xuất tơ xenlulozơ được thực hiện theo những bước cơ bản sau: 

- Trích xuất xenlulozơ: Xenlulozơ được trích xuất từ nguồn thực vật như gỗ, bã mía hoặc bột giấy khi xử lý bằng hoá học. Ở quá trình này, chất xenlulozơ được tách ra khỏi các thành phần khác trong nguồn thực vật để chuẩn bị cho các bước tiếp theo.

- Xử lý xenlulozơ: Xenlulozơ trích xuất sau đó được xử lý bằng các hóa chất như hydroxit natri hoặc hydroxit amoni để tạo thành dung dịch xenlulozơ.

- Quá trình viscose (hay quá trình nghiền hóa amoniac): Dung dịch xenlulozơ được tiến hàng xử lý bằng amoniac nhằm tạo thành tơ viscose. Dung dịch tạo thành từ quá trình này có độ dẻo thích hợp trong chế biến thành sợi tơ. 

- Tiện nghiện tơ: Dung dịch viscose thu được sẻ được tiện nghiện thành sợi tơ bằng cách chảy qua các lỗ nhỏ để tạo thành sợi tơ. Quá trình này giúp tạo ra các sợi tơ có độ mịn và kích thước đồng đều.

- Tạo sợi tơ và chế biến: Cuối cùng, sợi tơ sau khi tiện nghiện được xử lý bằng nhiệt độ và hóa chất như nhuộm màu, làm mềm, ép phẳng,... để tạo ra sợi tơ hoàn thiện có thể dùng để sản xuất vải. 

4. Ứng dụng của tơ xenlulozơ

Tơ xenlulozơ được coi là một trong những nguồn nguyên liệu quan trọng và phổ biến trong ngành công nghiệp sản xuất vải và sợi. Được ứng dụng rộng rãi, những sợi tơ này đóng vai trò chính trong việc tạo ra các sản phẩm dệt may đa dạng như áo sơ mi, váy, quần và nhiều sản phẩm khác.

Một trong những ưu điểm nổi bật của tơ xenlulozơ là tính chất mềm mại, giúp tạo ra các sản phẩm vải êm ái và dễ chịu khi tiếp xúc với da. Đồng thời, tính thoáng khí và khả năng thấm hút nước của tơ xenlulozơ cũng làm cho nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho nhiều loại trang phục và ứng dụng trong ngành thời trang. 

5. Các loại tơ nào được sản xuất từ Xenlulozơ

5.1. Tơ visco

5.1.1. Tơ visco là gì?

Tơ visco là một loại chất liệu tổng hợp, thường được sản xuất từ bột gỗ của cây như tre, đậu nành và mía. 

Vải visco là nhiều đặc tính tương tự như cotton, bao gồm khả năng thấm hút mồ hôi và thoáng khí. Điều này giúp duy trì cảm giác khô thoáng và thoải mái cho người mặc trong mọi hoàn cảnh, đặc biệt là trong những ngày nóng nực của mùa hè. Ngoài ra, vải visco cũng có độ bền và tính dẻo dai, giúp cho quần áo được làm từ nó có tuổi thọ cao và khả năng chịu đựng tốt.

Hình 3: Vải tơ Visco

Với những ưu điểm này, vải visco trở nên rất phổ biến trong việc sản xuất quần áo, đặc biệt là trong thiết kế trang phục mùa hè. Bời vì, nó giúp mang lại cảm giác thoải mái và mát mẻ cho người mặc khi diện trang phục trong mùa nắng nóng.

5.1.2. Ưu nhược điểm của vải tơ visco

* Ưu điểm vải tơ visco

Tơ visco không chỉ là một lựa chọn thông minh cho các nhà sản xuất vì giá cả phải chăng mà còn vì những ưu điểm vượt trội khác mà nó mang lại. Dưới đây là một số lý do tại sao vải visco trở nên phổ biến và được ưa chuộng:

- Giá cả phải chăng: Tơ visco có giá thành rẻ hơn so với nhiều loại vải khác, giúp các nhà sản xuất tiết kiệm được chi phí và tăng lợi nhuận.

- Thay thế lụa: Vải visco có đặc tính mềm mại và bóng đẹp như lụa, nhưng lại có giá rẻ hơn.

- Thoáng mát: Vải visco thấm mồ hôi và thoáng khí tốt, tạo cảm giác mát mẻ, thông thoáng giống như khi mặc cotton, rất thích hợp cho trang phục mùa hè.

- Màu sắc đa dạng: Tơ visco bắt màu tốt, cho phép tạo ra nhiều màu sắc đẹp mắt và đa dạng.

- Dễ thiết kế: Bề mặt của vải visco láng và mềm mại, dễ dàng cho ra những thiết kế đẹp mắt. 

- Thân thiện với môi trường: Vải visco được làm chủ yếu từ chất xơ tự nhiên, dễ phân hủy và không gây tác động xấu đối với môi trường như nylon hay polyester. 

* Nhược điểm vải tơ visco

Tuy vải visco mang lại nhiều ưu điểm trong việc sử dụng và thiết kế, nhưng cũng có những vấn đề cần được xem xét kỹ lưỡng, đặc biệt là về tác động môi trường và khả năng bảo quản:

- Ảnh hưởng tới môi trường: Việc sản xuất visco đòi hỏi sử dụng một lượng lớn chất xơ từ thực vật, có thể dẫn đến việc chặt phá rừng và ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường tự nhiên. Điều này đặt ra một thách thức về bền vững và cần phải có các biện pháp kiểm soát để giảm thiểu tác động tiêu cực.

- Dễ nhăn và khó giữ phẳng, yêu cầu sự cẩn thận khi giặt và bảo quản. 

- Độ bền kém trong điều kiện ẩm, nó dễ bị hỏng hơn, cần có phương pháp giặt và bảo quản phù hợp.

Hình 4: Vải tơ visco kém bền trong điều kiện ẩm 

- Nguy cơ cháy: Vải visco có nguy cơ bắt lửa cao hơn so với các loại vải khác, đòi hỏi sự cẩn trọng khi sử dụng gần nguồn lửa hoặc trong môi trường có nguy cơ cháy.

- Sử dụng hóa chất: Quy trình sản xuất vải visco thường cần sử dụng nhiều loại hóa chất độc hại, có thể gây ô nhiễm nước và không khí. 

- Dễ ẩm mốc: Vải visco có nguy cơ bị ẩm mốc nếu không được giữ khô ráo hoặc bảo quản đúng cách. 

5.2. Tơ axetat

Ngoài tơ visco thì tơ axetat cũng là một trong những loại tơ được sản xuất từ sự kết hợp giữa xenlulozơ triaxetat và xenlulozơ điaxetat. Tơ axetat được tổng hợp từ duy nhất hỗn hơp này. 

Khi triển khai phản ứng tạo ra xenlulozơ triaxetat trước khi tạo ra tơ axetat, chúng ta không thể loại bỏ hay tách riêng xenlulozơ điaxet. Chúng được trộn lẫn vào nhau.

Mong rằng với những kiến thức LabVIETCHEM chia sẻ ở trên sẽ cung cấp được nhiều thông tin hữu ích cho bạn đọc.

>> Xem thêm: [Góc giải đáp] Tinh bột và Xenlulozơ khác nhau ở điểm gì?