Kiểm định nồi hơi và cách thực hiện quy trình kiểm định

Theo quy định của pháp luật, kiểm định nồi hơi là thủ tục bắt buộc trước khi đưa nồi hơi vào vận hành. Nhà nước đã ban hành các nghị định, thông tư, quy trình kiểm định nồi hơi rất rõ ràng và chi tiết. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu sâu hơn về các thủ tục kiểm định doanh nghiệp cần phải biết.

1. Khái niệm về nồi hơi và kiểm định nồi hơi

1.1. Nồi hơi là thiết bị gì?

Nồi hơi hay còn có tên gọi khác là lò hơi, Steam Boiler là tên tiếng anh của thiết bị. Thiết bị này dùng để đun sôi nước tạo thành hơi nước mang nhiệt nhờ sử dụng các nhiên liệu (than củi, giấy vụn, trấu,...) nhằm phục vụ cho các yêu cầu về nhiệt trong các lĩnh vực công nghiệp như đun nấu, sấy, hơi, nhuộm, hơi chạy tuabin máy phát điện,...

Hình 1: Nồi hơi

Người ta sẽ tạo ra nguồn hơi và nhiệt độ có áp suất khác nhau theo yêu cầu tùy theo mục đích sử dụng. Bên cạnh đó, họ dùng các ống chịu nhiệt và áp suất cao, chuyên dùng cho lò hơi, nồi hơi để vận chuyển năng lượng có áp suất và nhiệt độ cao này.

So với các thiết bị công nghiệp khác, điểm khác biệt của lò hơi - boiler đó chính là tạo ra nguồn năng lượng an toàn, tiện lợi, không gây cháy nổ khi sử dụng trong công nghệ vận hành các thiết bị động cơ ở nơi cấm lửa, cấm điện như các vật liệu dễ cháy, kho dầu, kho xăng,...

1.2. Định nghĩa kiểm định nồi hơi

Kiểm định nồi hơi là thực hiện các phương pháp khoa học cho mục đích xác nhận nồi hơi đang có tình trạng kỹ thuật như thế nào? Sau đó, đưa ra các so sánh về quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định để kết luận nồi hơi phù hợp hay không phù hợp. Kiểm định viên sẽ tiến hành dán lên tem kiểm định trong trường hợp nồi hơi đạt yêu cầu, cung cấp giấy chứng nhận kiểm định và biên bản kiểm định.

Hình 2: Kiểm định nồi hơi

2. Lý do cần kiểm định lò hơi?

Kiểm định lò hơi là quá trình đánh giá, kiểm tra và xác nhận tính an toàn và hiệu suất của nồi hơi. Quá trình này được thực hiện nhằm đảm đảm rằng hoạt động của nồi hơi trong trạng thái an toàn và đáp ứng đầy đủ các quy định và tiêu chuẩn liên quan đến an toàn và bảo vệ môi trường.

Lý do chúng ta cần thực hiện kiểm định nồi hơi gồm có:

- Nồi hơi là một thiết bị tiềm ẩn những nguy cơ có thể gây nguy hiểm nếu không được bảo trì và vận hành đúng cách. Kiểm định lò hơi đảm bảo rằng hoạt động của thiết bị ở ngưỡng an toàn và đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn.

- Nếu không được bảo trì và kiểm tra định kỳ, nồi hơi có thể trở nên không hiệu quả. Xác định hiệu quả và năng suất của nồi hơi giúp tiết kiệm năng lượng và tối ưu hóa vận hành.

- Chủ sở hữu nồi hơi cần phải thực hiện kiểm định định kỳ theo đúng quy định liên quan đến an toàn và bảo vệ môi trường do pháp luật đề ra.

- Trong việc đảm bảo an toàn khi sử dụng, đáp ứng các quy định liên quan đến bảo vệ môi trường và hiệu suất nồi hơi, kiểm định lò hơi là một bước không thể thiếu.

Hình 3: Kiểm định lò hơi để xác định hiệu suất và tính an toàn

3. Quy trình thực hiện kiểm định lò hơi

Các bước cơ bản để thực hiện quá trình kiểm định an toàn lò hơi sẽ được thực hiện như sau:

- Bước 1: Kiểm tra nhật ký vận hành, hồ sơ kỹ thuật, sửa chữa và bảo trì.

+ Hồ sơ xuất xưởng sẽ ghi nhận đầy đủ các thông tin ban đầu về thiết bị do nhà sản xuất công bố.

+ Kiểm tra nhật ký bảo dưỡng, vận hành và sửa chữa nồi hơi.

- Bước 2: Kiểm tra kỹ thuật bên trong và bên ngoài của nồi hơi

+ Xem xét trên bề mặt kim loại có xuất hiện các khuyết tật ăn mòn hay các biến dạng hình học do biến đổi cơ khí hoặc nhiệt hay không.

+ Kiểm tra tình trạng cách nhiệt, kỹ thuật của lớp bọc bảo ôn.

+ Kiểm tra hệ thống khói thải, hệ thống cấp thoát nước của nồi hơi.

+ Sử dụng phương pháp không phá hủy (NDT) để kiểm tra trên kim loại cơ bản các khuyết tật và mối hàn.

Hình 4: Các bước trong thực hiện kiểm định

- Bước 3: Thử nghiệm áp suất: Khi các bước kiểm tra trên có kết quả đạt yêu cầu, chúng ta mới được phép thử nghiệm áp suất. Thời hạn thử một lần không quá 6 năm.

- Bước 4: Kiểm tra các thiết bị bảo vệ, cơ cấu an toàn, đo kiểm

+ Các thiết bị đo lường, cơ cấu bảo vệ an toàn gắn trên nồi hơi phải được tháo rời. Sau đó mang đi kiểm định cùng với quá trình kiểm định nồi hơi.

+ Kiểm định áp kế.

+ Van an toàn.

+ Thiết bị đo mức.

+ Áp suất, rơ le nhiệt độ.

+ Hệ thống cách điện vỏ thiết bị và hệ thống nối đất.

- Bước 5: Tiến hành kiểm tra vận hành lò hơi: Khi các bước trên được coi là đạt yêu cầu thì mới thực hiện kiểm tra vận hành. Kết nối các cơ cấu an toàn, các thiết bị phụ trợ,... tiến hành chạy thử áp suất ở mức làm việc cho phép.

Lưu ý: Chi phí kiểm định lò hơi sẽ tính theo từng thiết bị được kiểm định.

Trên đây là các nội dung liên quan đến kiểm định nồi hơi, quy trình thực hiện như thế nào. Các doanh nghiệp, tổ chức sản xuất cần thực hiện và tuân theo đúng yêu cầu của Pháp luật về quá trình kiểm định nhằm đảm bảo an toàn.